Αλήθεια, γνωρίζεις ότι η όσφρηση – η μυρωδιά – είναι η αίσθηση που συνδέεται άμεσα με τη μνήμη; Συνεπώς και με τις αναμνήσεις. Καλές και κακές.

Τώρα σκέψου…

Σκέψου τη μυρωδιά ενός αγαπημένου σου ανθρώπου και ενός νόστιμου φαγητού, τη μυρωδιά των Χριστουγέννων και των γλυκών μέσα στο σπίτι σου, τη μυρωδιά από τα ξύλα που καίγονται στο τζάκι και τα ψημένα κάστανα, τη μυρωδιά από το χιόνι και από το βρεγμένο χώμα και το γρασίδι, τη μυρωδιά της θάλασσας, και εκείνη ενός ευωδιαστού λουλουδιού.

Οι μυρωδιές μπορούν να αναζωογονήσουν τις παλιές αναμνήσεις, με τρόπο που οι γιατροί θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν για τη θεραπεία διαταραχών της διάθεσης που σχετίζονται με τη μνήμη, προτείνει μια μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Βοστώνης.

Η φύση της μνήμης είναι ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της νευροεπιστήμης

Οι μνήμες βρίσκονται στη βάση του “ποιοι είμαστε” και ο εγκέφαλος τις επεξεργάζεται

Μια πρόσφατη μελέτη από το Κέντρο Συστημάτων Νευροεπιστήμης του Πανεπιστημίου της Βοστώνης, έδειξε τη δύναμη της οσμής στην ανάκληση μνήμης.

Η νέα έρευνα εμφανίζεται στο περιοδικό Learning and Memory.

Η δύναμη του ιππόκαμπου

Ο ιππόκαμπος – μια μικρή δομή του εγκεφάλου που μοιάζει στο σχήμα με τον ιππόκαμπο – είναι κρίσιμος στη διαδικασία του σχηματισμού μνήμης. Τα άτομα με βλάβη στον ιππόκαμπο είναι συχνά ανίκανα να σχηματίσουν νέες μνήμες και η περιοχή είναι επίσης μία από τις πιο ευάλωτες στη νόσο του Alzheimer.

Οι ειδικοί πιστεύουν ότι όταν οι μνήμες αρχικά διαμορφώνονται, ο ιππόκαμπος τις επεξεργάζεται και συλλαμβάνει τις πλούσιες λεπτομέρειες στη μνήμη. Με τον καιρό και ιδιαίτερα κατά τον ύπνο, ο προμετωπικός φλοιός ή το εμπρός μέρος του εγκεφάλου επεξεργάζεται τη μνήμη, όπου πολλές από τις λεπτομέρειες που ενσωματώνονται στον ιππόκαμπο χάνονται.

Οι επιστήμονες αποκαλούν αυτή τη θεωρία παγίωση των συστημάτων και εξηγούν γιατί οι μνήμες “τρελένονται” με την πάροδο του χρόνου.

Η ανάκληση μιας μνήμης, μιας πρόσφατης ανάμνησης, συνεπάγεται την ενεργοποίηση του ιππόκαμπου, ενώ η ανάμνηση μιας παλιάς μνήμης συνεπάγεται την ενεργοποίηση του προμετωπιαίου φλοιού.

Ωστόσο, μερικοί άνθρωποι θυμούνται παλιές μνήμες ζωηρά, κάτι οικείο σε άτομα που έχουν μετατραυματική διαταραχή άγχους.

Και οι μυρωδιές, στην περιοχή βραχυπρόθεσμης μνήμης της διαδικασίας του ιππόκαμπου, μπορεί να ενεργοποιήσει τις μνήμες από τα χρόνια που πέρασαν.

Η έρευνα και το πείραμα με τα αμύγδαλα

Για να δοκιμαστεί αυτή τη θεωρία, οι ερευνητές δημιούργησαν ισχυρές αναμνήσεις σε ποντίκια, δίνοντάς τους μια σειρά ακίνδυνων αλλά συγκλονιστικών ηλεκτρικών σοκ ενώ ήταν μέσα σε ένα δοχείο. Κατά τη λήψη των σοκ, οι επιστήμονες εξέθεσαν τα μισά ποντίκια στη μυρωδιά των αμυγδάλων.

Η μυρωδιά μπορεί να «αναζωογονήσει» τις παλιές αναμνήσεις

Την επόμενη ημέρα, οι επιστήμονες επέστρεψαν τα ποντίκια στο δοχείο και εξέθεσαν ξανά τα ίδια στο άρωμα αμυγδάλου.

Και στις δύο ομάδες ποντικών, η περιοχή του εγκεφάλου που συσχετίζεται με βραχυπρόθεσμη μνήμη, ο ιππόκαμπος, ήταν ενεργός. Αυτό δείχνει ότι όλα τα ποντίκια θυμούνται τους κραδασμούς από την προηγούμενη μέρα. Αυτό συμβαδίζει με τη θεωρία ενοποίησης-παγίωσης των συστημάτων.

Ωστόσο, όταν οι ερευνητές πραγματοποίησαν το ίδιο πείραμα ανάκλησης 21 ημέρες μετά το σοκ, όλα τα ποντίκια παρουσίασαν κάποια δραστηριότητα στον προμετωπιαίο φλοιό. Ωστόσο, ο ιππόκαμπος έδειξε σημαντικά μεγαλύτερη δραστηριότητα στα ποντίκια που μύριζαν τα αμύγδαλα από αυτά που είχαν μόνο το σοκ.

Και αυτό ήταν η έκπληξη για τους ερευνητές!

Εκείνοι περίμεναν να δουν περισσότερη δραστηριότητα στο εμπρόσθιο τμήμα του εγκεφάλου σε όλα τα ποντίκια.

“Αυτό το εύρημα δείχνει ότι μπορούμε να προκαταλάβουμε τον ιππόκαμπο να επιστρέψει σε ένα χρονικό σημείο, γιατί η μνήμη είναι πολύ παλιά», εξηγεί ο Steve Ramirez, επίκουρος καθηγητής ψυχολογίας και επιστημών του εγκεφάλου και ανώτερος συγγραφέας της μελέτης.

Το εύρημα δείχνει ότι η μυρωδιά μπορεί να «αναζωογονήσει» τις αναμνήσεις με λεπτομέρειες, μέσω του ιππόκαμπου.

Η μνήμη ως θεραπεία

Το εύρημα έχει τη δυνατότητα να φέρει επανάσταση στην κατανόηση της επιστήμης από την επεξεργασία της μνήμης. Αν και οι επιστήμονες πρέπει να επεξεργαστούν τις λεπτομέρειες, η μελέτη δείχνει ότι η θεωρία της ενοποίησης των συστημάτων δεν ισχύει πάντα.

Πέραν του ακαδημαϊκού ενδιαφέροντος, τα ευρήματα αυτά θα μπορούσαν να προετοιμάσουν το δρόμο για νέα εργαλεία για τη θεραπεία ψυχικών παθήσεων που προκαλούνται από τραυματικές μνήμες.

“Τώρα που γνωρίζουμε ότι η οσμή μπορεί να μετατοπίσει τις μνήμες για να γίνει περισσότερο εξαρτώμενη από τον ιππόκαμπο, θα μπορούσαμε να αναπτύξουμε στρατηγικές που να εμπλέκουν ή να απεμπλέκουν τον ιππόκαμπο. Και τότε θα μπορούσαμε να ενσωματώσουμε ορισμένες προσεγγίσεις, βασισμένες στη συμπεριφορά ή σε φάρμακα για να επαναφέρουμε τον ιππόκαμπο εκτός σύνδεσης, εάν ο στόχος μας είναι να καταστείλει μόνιμα μια μνήμη φόβου ” – εξηγεί ο Steve Ramirez.

Οι περισσότερες από τις τρέχουσες προσεγγίσεις για τη θεραπεία τραυματικών μνημών και μετατραυματικού άγχους, προσπαθούν να καταστέλλουν ή να επιβραδύνουν την τραυματική μνήμη, αλλά – πολύ σημαντικό – αυτό λειτουργεί μόνο όταν ένα άτομο μπορεί να ανακαλέσει πρώτα τη μνήμη.

Η χρήση μυρωδιών για τη δημιουργία αναμνήσεων μπορεί να αποτελέσει σημαντικό δρόμο για τη θεραπεία.

Βασισμένο σε άρθρο του MedicalNewsToday

Διάβασε ακόμη:

Πώς θεραπεύει η μουσική – Τι λένε οι ερευνητές

Αρωματοθεραπεία: Όλα όσα θέλεις να ξέρεις

Έλα και στην ομάδα μας Votanistas – Η Ομάδα μας για να μοιραζόμαστε τα μυστικά της φύσης και να κάνουμε παρεούλα

Κάνε like και στη σελίδα μας στο facebook Votanistas για να μη χάνεις τα καινούρια μας άρθρα