Γιατί οι άνθρωποι αντιδρούν διαφορετικά στα γεγονότα της ζωής;

Γιατί οι άνθρωποι αντιδρούν διαφορετικά στα γεγονότα της ζωής; Παρατήρησε έστω δύο ανθρώπους, πόσο διαφορετικά διαχειρίζονται μία παρόμοια ή ίδια κατάσταση!

Κατά τη διάρκεια κρίσεων ή αγχωτικών γεγονότων στη ζωή, είναι κοινό για τους ανθρώπους να αντιδρούν με πολύ διαφορετικούς τρόπους. Αυτό ισχύει ακόμα κι αν αντιμετωπίζουν κάτι παρόμοιο μεταξύ τους, όπως μια πανδημία.

«Ζούμε μέσα σε ένα παγκόσμιο τραύμα», λέει η Joyce Marter, ψυχοθεραπεύτρια. «Ακούμε για τον αριθμό των περιστατικών και τα ποσοστά θανάτου στα νέα κάθε μέρα. Το πώς βιώνουμε και ανταποκρινόμαστε στην πανδημική ζωή, ωστόσο, εξαρτάται πολύ από το πώς αντιμετωπίζουμε το καθημερινό άγχος».

Τι συμβαίνει όταν βιώνουμε αγχωτικά γεγονότα;

«Με οποιοδήποτε αγχωτικό συμβάν, απελευθερώνονται διαφορετικές ορμόνες», εξηγεί η Dr. Diana Samuel, ψυχίατρος των Ιατρών της Κολούμπια και επίκουρη καθηγήτρια ψυχιατρικής στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Columbia Irving.

Δες εδώ τις ορμόνες της χαράς και της ευτυχίας

Οι ορμόνες του στρες περιλαμβάνουν την αδρεναλίνη και την κορτιζόλη.

Μπορούν να αυξήσουν τον καρδιακό ρυθμό, την αρτηριακή πίεση και το επίπεδο γλυκόζης στην κυκλοφορία του αίματός. Αυτό συμβαίνει έτσι ώστε οι μύες, η καρδιά και άλλα σημαντικά όργανα να έχουν ό,τι χρειάζονται για να αναλάβουν δράση σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.

«Αυτό είναι μέρος της φυσιολογικής αντίδρασης μάχης στο άγχος», εξηγεί η Marter.

Συνήθως δεν μπορείς να προβλέψεις ποια απάντηση θα βγει. Στην ίδια ακριβώς κρίση, μερικοί άνθρωποι μπορεί να παγώσουν, άλλοι μπορεί να φαίνονται ήρεμοι και συγκεντρωμένοι και άλλοι μπορεί να αγωνιστούν.

Λοιπόν, γιατί οι άνθρωποι αντιδρούν διαφορετικά στο άγχος;

Υπάρχουν αρκετοί λόγοι που οι άνθρωποι αντιδρούν στο άγχος με διαφορετικούς τρόπους.

Ο μεγαλύτερος παράγοντας είναι η συνολική ανθεκτικότητα

Τι σημαίνει αυτό;

Η ανθεκτικότητα στο άγχος δεν είναι κάτι με το οποίο γεννιόμαστε. Αναπτύσσεται με την πάροδο του χρόνου, λέει η Dr. Caroline Vaile Wright, ανώτερη διευθύντρια της καινοτομίας στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης στην Αμερικανική Ψυχολογική Ένωση.

«Για παράδειγμα, γνωρίζουμε ότι οι ηλικιωμένοι αναφέρουν χαμηλότερες αντιδράσεις στο άγχος σε σύγκριση με τους νεότερους ενήλικες», λέει η Wright. “Δεν είναι επειδή οι νεότεροι ενήλικες είναι αδύναμοι ή ανίκανοι, είναι ακριβώς ότι οι ηλικιωμένοι ενήλικες είχαν περισσότερο χρόνο να αναπτύξουν ικανότητες αντιμετώπισης και ανθεκτικότητας ακολουθώντας τις δικές τους δυσμενείς εμπειρίες μέχρι εκείνο το σημείο.”

Η υπέρβαση των εμποδίων στο παρελθόν σου, βοηθά να αντιμετωπίσεις καλύτερα το παρόν σου

«Μπορούμε να αναπτυχθούμε από τις προκλήσεις που έχουμε αντιμετωπίσει», λέει η Wright. «Όταν είμαστε αντιμέτωποι με κάτι καινούριο, μπορούμε να κοιτάξουμε πίσω και να υπενθυμίσουμε στον εαυτό μας ΜΕ ΠΟΙΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ ξεπεράσαμε αυτά τα προηγούμενα εμπόδια».

«Όσο περισσότερες προκλήσεις έχεις καταφέρει με επιτυχία, τόσο πιο πιθανό θα είσαι σε θέση να παραμείνεις ήρεμος και ψύχραιμος», λέει η Marter.

Αυτό συμβαίνει επειδή οι προηγούμενες εμπειρίες σου, δίνουν μια αίσθηση αυτο-αποτελεσματικότητας

Νιώθεις εξοπλισμένος για να χειριστείς νέες καταστάσεις όταν προκύπτουν εξαιτίας αυτού που διαχειρίστηκες στο παρελθόν

Η κοινότητά έχει σημασία

Εκείνοι που έχουν περισσότερη υποστήριξη από τους φίλους, την οικογένεια και τον κύκλο τους, έχουν την τάση να τα καταφέρνουν καλύτερα.

«Κάποιος που έχει πρόσβαση σε βασικές ανάγκες, είτε πρόκειται για υγειονομική περίθαλψη, φαγητό, ασφαλή στέγη ή κοινωνική υποστήριξη, βρίσκεται σε καλύτερο μέρος για να αντιμετωπίσει τους στρες από κάποιον που δεν έχει αυτά τα πράγματα», λέει η Wright.

Η οικογενειακή ζωή επηρεάζει επίσης τους μηχανισμούς αντιμετώπισης

«Πολλοί από εμάς μαθαίνουμε τους προεπιλεγμένους ρόλους ή τις απαντήσεις μας από τις οικογένειές μας, και έχουμε την τάση να αναδημιουργούμε αυτούς στην ενήλικη ζωή μας», εξηγεί ο Marter.

Είναι πάλι το ίδιο με τη μνήμη της ζωής μας. Είναι ο ρόλος που ξέρεις καλά να έχεις, γιατί αυτόν έμαθες.

Ο «τόπος ελέγχου» μπορεί να έχει αντίκτυπο

«Ένα άτομο με εσωτερικό τόπο ελέγχου πιστεύει ότι μπορεί να δημιουργήσει θετική δράση στη ζωή του μέσω της σωστής δράσης», εξηγεί η Marter. Αυτός είναι ο τύπος του ατόμου που είναι πιο πιθανό να προσπαθήσει να διορθώσει μια αγχωτική κατάσταση λαμβάνοντας προληπτικά μέτρα.

«Ένα άτομο με εξωτερικό τόπο ελέγχου πιστεύει ότι οι εξωτερικοί παράγοντες καθορίζουν την πορεία τους στη ζωή». Αυτό το άτομο μπορεί να αισθάνεται σαν θύμα και να έχει αισθήματα απελπισίας που οτιδήποτε και να γινόταν δεν θα βοηθούσε ή δεν θα είχε σημασία. Αυτός ο τύπος ατόμου είναι πιο πιθανό να σοκαριστεί από ένα αγχωτικό συμβάν στη ζωή του.

Η ψυχική υγεία πριν από την κρίση

«Εάν κάποιος έχει γενικά θετική ψυχική υγεία, θα είναι ανθεκτικός και θα έχει τους εσωτερικούς πόρους και τις ικανότητες αντιμετώπισης για να προχωρήσει», εξηγεί η Marter. «Εάν κάποιος άλλος ασχολείται με ένα υποκείμενο ζήτημα ψυχικής υγείας, όπως άγχος ή κατάθλιψη, μπορεί να προκληθεί από ένα γεγονός».

Τα άτομα που έχουν ιστορικό επαναλαμβανόμενου τραύματος -ειδικά εάν δεν έχουν επουλωθεί πλήρως από αυτά- δυσκολεύονται περισσότερο να διαχειριστούν μία δύσκολη κατάσταση. Αυτό ισχύει επίσης για άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση.

«Όταν νιώθουμε καλά για τον εαυτό μας και εμπιστευόμαστε την ικανότητά μας να περιηγηθούμε σε δύσκολες καταστάσεις, μπορούμε να ανταποκριθούμε με περισσότερη ανθεκτικότητα και δύναμη», λέει η Marter. «Εάν έχουμε αισθήματα ανεπάρκειας, μπορεί να νιώθουμε πολύ αδύναμοι και άρρωστοι για να διαχειριστούμε τις δυσκολίες».

Η προσωπικότητά παίζει ρόλο

Μερικοί άνθρωποι είναι απλά καλύτεροι υπό πίεση από άλλους.

«Όλοι έχουμε διαφορετικά δυνατά σημεία και προκλήσεις», λέει η Marter.

Δεν είναι όλοι οι πιλότοι ή οι πυροσβέστες γεννημένοι ήρεμοι μπροστά σε κίνδυνο. Πολλά έχουν να κάνουν με την εκπαίδευσή τους και πώς φροντίζουν τον εαυτό τους.